Herinneringen aan de deportatie van Joodse families uit Strijen in 1942

Weinig overlevenden
Nellie Zwarenstein, haar zoon Pim en haar tweede echtgenoot Jacob Kleinkramer zijn drie van de achttien Joodse bewoners in Strijen die de systematische uitroeiing overleefden. Nellie en Pim overleven dankzij de inzet van een Dordtse advocate. Zij krijgt hen na maanden uit Kamp Westerbork, omdat Nellie met ‘één Joodse grootouder niet joods genoeg is voor deportatie’.
Jacob ontsnapt aan de grenzeloze moordzucht van de bezetter door onder te duiken, eerst op verschillende plaatsen in Strijen en later in de Biesbosch onder de naam Klinkhamer.
Na de oorlog keren zij terug naar Strijen.
De andere vijftien leden van deze drie families keren nooit meer terug. Zij vinden hun dood in de gaskamers van vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor.
Het belang van een gedenkjaar
De Oudheidkundige Vereniging ‘Het Land van Strijen’ organiseert onder de noemer ‘Gedenkjaar 1942-2022’ meerdere activiteiten en officiële momenten om bij de geschiedenis van deze drie Joodse families stil te staan.
“Ik voel me sterk verbonden met de Joodse geschiedenis in Strijen. De gevelsteen van het oude Joodse schooltje is al generaties in onze familie en recent opnieuw ingemetseld in het huis van mijn zoon,” vertelt de heer Sjaak Sinterniklaas. Het initiatief voor dit bijzondere gedenkjaar ontstond toen hij bij een fietstocht naar de fundamenten van de Barendrechtse Brug zich realiseerde dat dit de route was die de families in 1942 volgden, toen zij weggevoerd werden uit de Hoeksche Waard. Hij besloot de Oudheidkundige Vereniging een brief te schrijven over het belang van een gedenkjaar voor deze gebeurtenis.
“Als Oudheidkundige Vereniging hebben wij als doel de geschiedenis van de regio Strijen te inventariseren, beschermen en behouden én op allerlei manieren voor publiek toegankelijk te maken. De geschiedenis van de Joodse gemeenschap in Strijen is al jaren een belangrijk onderdeel van ons onderzoek naar bewoners en bebouwing binnen onze regio. We hebben het initiatief voor een gedenkjaar omtrent de deportaties van deze drie Strijense families dan ook direct omarmd.
We willen met de activiteiten onder de noemer ‘Gedenkjaar 1942-2022’ bijdragen om de herinnering aan de Joodse families in Strijen en hun lot levend te houden, ‘ licht bestuurslid Wout Moret toe. (wnmoret@outlook.com)
Per 1 oktober hebben we in museum “Het land van Strijen” een fraaie expositie met een twintigtal panelen met informatie en foto’s over de Joodse inwoners van Strijen ingericht en daarnaast worden er allerlei Joodse voorwerpen tentoongesteld. ( het museum is op woensdagmiddag van 14.00-17.00 uur en zaterdag van 11.00-16.00 uur geopend)
Ook is er op 4 november een PowerPoint presentatie over de Joodse inwoners in het Salvatori, de toegang is gratis en u wordt verwelkomd met een kopje koffie of thee, de aanvang is 14.00 uur. Na deze presentatie is er aansluitend een rondwandeling te beginnen bij het Joodsmonument en vervolgens langs de woningen waar Stolpersteinen zij aangebracht, waar een bloem wordt gelegd en een tekst ten gehore wordt gebracht.
Op 11 november organiseren wij met leerlingen van de basisscholen en belangstellenden een wandeling naar de Joodse begraafplaats, we verzamelen om 13.45-14.00 uur bij het museum en wandelen naar de begraafplaats. Op de begraafplaats kunnen vragen worden gesteld aan dhr. W van der Hoek en Mw. M. Zwarenstein verder zal de burgemeester C. Aptroot een korte toespraak houden.
Tenslotte zal op 18 november in het “Gedenkbos Strijen” een 3 tal walnootbomen worden geplant, voor elk van de families Van Coevorden, Kleinkramer en Zwarenstein één. Het gedenkbos is gelegen achter de Strijense ijsbaan en om ongeveer 14.00 uur zal er aangevangen worden met het planten en het aanbrengen van een gedenkbordje bij iedere boom. Ook hier zijn belangstellenden hartelijk welkom net als bij alle eerder genoemde activiteiten!