Brief

Lieve Janna en Lev,

Vroeger toen ik klein was, was WOII nooit ver weg. De oorlog speelde op de achtergrond altijd een rol in de gedachten van mijn grootouders, ouders en van mijn ooms en tantes.

‘Eet je bord leeg, in de hongerwinter was er niets te eten’. ‘Honger bestaat niet, je hebt gewoon trek’. ‘Niet zeuren, wij hebben alles, wij zijn vrij!’ ‘Een boterham met tevredenheid is ook lekker’. Opmerkingen met een achterliggende betekenis.

Op 4 mei, tijdens de dodenherdenking, keken mijn ouders ernstig. Er werd niet gesproken, zij waren stil. Af en toe gleed er een traan over mijn moeders gezicht. Ze herdachten. Ik had niet zoveel met herdenken. Waarom zou ik… de oorlog was toch voorbij? En waarom moest ik stilzitten en zwijgen? Het was toch niet mijn oorlog? Ik begreep er niets van. Dat kwam pas later.

Er bestaat een gedichtje geschreven door meneer Theo Vroman.

‘Kom vanavond met verhalen,

hoe de oorlog is verdwenen

En herhaal ze honderd malen,

alle malen zal ik wenen’.

Wenen betekent huilen en mijn moeder huilde. Gelukkig heb ik die belangrijke verhalen onthouden. Want naarmate iemand ouder wordt, doet het voortschrijdend inzicht zijn werk. Je gaat genuanceerder denken. Dit zal ongetwijfeld ook bij jullie gebeuren.

WOII ligt inmiddels al bijna tachtig jaar achter ons. Het aantal mensen dat die oorlog bewust meemaakte, wordt steeds kleiner. Mijn grootouders, ouders en ooms en tantes zijn vrijwel allemaal overleden.

Oorlogen zijn helaas niet verdwenen. Hoe anders is het om kind te zijn in Syrië, Soedan, Jemen, Myanmar, Israël, Gaza en in alle andere brandhaarden ter wereld. De roep om vrede en veiligheid is onverminderd groot, maar lijkt niet te realiseren. Zelfs de Rechten van het Kind, vastgesteld door de Verenigde Naties, worden vaak niet nageleefd.

Daarom is het belangrijk om op 4 mei te herdenken. Stilstaan bij misdaden die ooit zo dichtbij gebeurden, stilstaan bij wat oorlog doet met mensen, stilstaan bij de mensen die hun leven gaven voor onze vrijheid.

5 mei vieren we de vrede en de vrijheid. Want… Wij leven in een uniek land. Waarin wij in vrijheid onszelf mogen zijn, onze dromen mogen dromen, onze idealen mogen nastreven, kunnen zeggen wat wij willen zeggen en worden wat we willen worden.

In Nederland is vrijheid een fundamenteel recht. Vrijheid is hier een natuurlijk, maar beslist geen vanzelfsprekend, gegeven. Die vrijheid moeten we koesteren, omarmen, stevig vasthouden en bewaken. Met elkaar en voor elkaar. Doen jullie mee?

Liefs,

oma Leni.